پیوند تحقیق و اجرا؛ راهبرد تازه در توسعه کشاورزی و صیانت از منابع طبیعی کرمانشاه

به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، گردهمایی مدیران ارشد و رؤسای مؤسسات تحقیقاتی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی کشور (تات) ۲۰ آبان ۱۴۰۴ با حضور معاون پژوهشی و فناوری سازمان تات، رؤسای مؤسسات تحقیقاتی کشور، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه، رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، معاونان و مدیران استانی در سالن شهید رستمی برگزار شد.

در این گردهمایی یک‌روزه، موضوعاتی از جمله ایجاد حلقه‌های تحقیق و اجرا، اقتصادی‌سازی کشاورزی، خودکفایی بذر، توسعه نژاد سنجابی، احیای باغداری دیم و مقابله علمی با زوال جنگل‌های زاگرس مورد بررسی و تبادل نظر قرار گرفت.

اقتصادی‌سازی کشاورزی؛ راهبرد تازه جهاد کشاورزی کرمانشاه

در این نشست، مهندس سعید کریمی، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه، بر ضرورت اقتصادی کردن کشاورزی کشور و تولید ثروت در این بخش با حفظ منابع آب و خاک تأکید کرد.
وی گفت: «کشاورزان استان انتظار دارند بذرهایی تولید شود که متناسب با خشکسالی‌ها و اقلیم منطقه باشد.»
کریمی افزود: «حدود ۷۰ درصد کشاورزی کرمانشاه دیم و تنها ۲۰۰ هزار هکتار زمین به‌صورت آبی کشت می‌شود. هدف اصلی ما حرکت به سمت تولید ثروت در بخش کشاورزی با تکیه بر تحقیق و صیانت از منابع طبیعی است.»

تحقیقات کشاورزی کرمانشاه؛ از خودکفایی بذر تا توسعه نژاد سنجابی

در ادامه، دکتر قادری، رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، با اشاره به ضرورت انتقال یافته‌های علمی به بخش اجرا گفت:
«هدف این گردهمایی آن است که نتایج تحقیقات علمی در خدمت تولید و در اختیار کشاورزان قرار گیرد.»
وی افزود: «تاکنون ۴۲ هزار تن هسته بذری خریداری و استان در این زمینه به خودکفایی رسیده است. بذرهای تولیدی کرمانشاه به شش استان دیگر ارسال شده و در حال حاضر ۴۵ رقم گندم آبی و دیم در استان کشت می‌شود.»
دکتر قادری تصریح کرد: «تولید گندم در استان به نزدیک ۶۰۰ هزار تن رسیده است. همچنین برای توسعه تحقیقات در زمینه گوسفند نژاد سنجابی نیازمند همکاری گسترده مراکز تحقیقاتی کشور هستیم.»

ضرورت تدوین راهکارهای علمی برای مقابله با زوال جنگل‌های زاگرس

در بخش دیگری از گردهمایی، دکتر محمدرضا صفرنژاد، رئیس مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، با اشاره به تهدیدهای ناشی از تغییر اقلیم، گفت:
«افزایش دما، خشکسالی، بیماری‌های قارچی و آفات، به‌ویژه سوسک چوب‌خوار بلوط، از مهم‌ترین عوامل تهدیدکننده جنگل‌های زاگرس هستند.»
وی تأکید کرد: «برای نجات این اکوسیستم ارزشمند باید به سراغ توسعه ژنوتیپ‌های مقاوم و استفاده از سموم کم‌خطر و استاندارد برویم.»
دکتر صفرنژاد افزود: «مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی بیش از ۲۰۰ دستورالعمل تخصصی در زمینه کنترل آفات از جمله مبارزه با ملخ‌ها تدوین کرده و آماده همکاری با دستگاه‌های اجرایی برای اجرای مؤثر آنهاست.»

ظرفیت‌های باغبانی کرمانشاه در مسیر توسعه پایدار

در ادامه نشست، دکتر پیرخضری، رئیس مؤسسه تحقیقات باغبانی کشور، با اشاره به ظرفیت بالای استان کرمانشاه در حوزه باغبانی گفت:
«کرمانشاه می‌تواند یکی از قطب‌های تولید محصولات باغی کشور باشد. طرح پایلوت باغ پسته کم‌آب در استان‌های مستعد در حال اجراست و می‌تواند الگویی اقتصادی برای باغداران باشد.»
وی افزود: «با بهره‌گیری از فناوری، تولید گردو تا ۷ تن در هکتار امکان‌پذیر است. بخش باغبانی بیشترین آسیب را از تغییر اقلیم می‌پذیرد و باید برای سازگاری با آن برنامه‌ریزی شود.»
وی باغداری را تلفیقی از فن و هنر دانست و خواستار حرکت به سمت باغداری مدرن و احیای باغ‌های دیم شد.

تحقیقات علوم دامی؛ از ثبت نژاد سنجابی تا اصلاح مرغ آرین

در ادامه، دکتر حسن خمیس‌آبادی، رئیس مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور، با اشاره به سابقه بیش از صد ساله این مؤسسه گفت:
«در کرمانشاه دو پروژه مهم در حوزه دام سبک و اسب کُرد اجرا شده است. تاکنون بیش از ۲۰۰ شناسنامه برای اسب‌های بومی صادر و نژاد گوسفند سنجابی نیز به‌عنوان یک نژاد ملی در حال توسعه است.»
وی افزود: «در حوزه تغذیه دام، باید استانداردهای غذایی متناسب با اقلیم هر منطقه بازنگری شود تا بهره‌وری افزایش یابد.»
دکتر خمیس‌آبادی به طرح دوقلوزایی در دام سبک اشاره کرد و گفت: «در استان کرمانشاه زیرساخت‌های لازم فراهم شده و نتایج اولیه امیدوارکننده است.»
وی همچنین درباره پروژه ملی مرغ آرین اظهار داشت: «در حال اصلاح صفات و رفع نقاط ضعف این نژاد هستیم تا دوباره سهم عمده‌ای از بازار داخلی را به خود اختصاص دهد.»

S.gh, [11/11/2025 12:22 PM]
سخنان معاون پژوهشی و فناوری سازمان تات: تات پیشرو در امنیت غذایی و فناوری کشاورزی

در پایان این گردهمایی، معاون پژوهشی و فناوری سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (تات)، ضمن قدردانی از همکاری رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه، گفت:
«برگزاری این جلسات ایده بسیار خوبی بود و از همراهی مدیران استان تشکر می‌کنم.»

وی با اشاره به اهمیت امنیت غذایی کشور اظهار داشت:
«در شرایط تحریم،  82 تا 85 درصد امنیت غذایی کشور تأمین شده و این مسئله حیاتی است. در دنیا مفهوم آب مجازی مطرح است و واردات محصولاتی مانند ذرت، در واقع وارد کردن آب به کشور محسوب می‌شود.»

او افزود: «در سال‌های اخیر اقدامات مهمی در سازمان تات انجام شده که اثر اقتصادی آن به حدود ۲ تا ۳ میلیارد دلار می‌رسد. همچنین ۹۸ درصد هسته‌های بذری کشور در داخل تولید می‌شوند.»
وی تأکید کرد: «سازمان تات یک سازمان اثربخش است و از ظرفیت‌های مؤسسات تحقیقاتی، دانشگاه‌ها و سازمان‌های جهاد کشاورزی به‌طور کامل بهره‌برداری خواهد کرد.»

معاون پژوهشی و فناوری سازمان تات همچنین افزود:
«هدف ما اجرای طرح‌های تحقیقی- توسعه ای و آماده‌سازی پکیج‌های دانشی محصولی برای در اختیار کشاورزان است.»

وی در ادامه به اهمیت بودجه و فناوری اشاره کرد و افزود:
«کمیسیون شوراهای عالی فناوری می‌تواند با تخصیص اعتبارات لازم، تحول بزرگی در کشاورزی ایجاد کند. در حوزه هوشمندسازی، باغبانی و داروهای گیاهی نیز اقدامات اجرایی در حال انجام است و نخستین مرکز هوشمندسازی پایش سطح زیرکشت کشور راه‌اندازی شده است.»

او در پایان گفت:
«امیدواریم جلسات آینده مسئله‌محور برگزار شود و اثر مستقیم خود را در سفره مردم نشان دهد. سازمان تات در کشور پیشرو است و نقش مهمی در امنیت غذایی و فناوری کشاورزی ایفا می‌کند.»

جمع‌بندی محورهای تخصصی نشست

در بخش پایانی گردهمایی، رؤسای مؤسسات تحقیقاتی و مدیران استانی بر محورهای زیر تأکید کردند:

معرفی و توسعه ارقام مقاوم به خشکی

تقویت ارتباط میان تحقیق و اجرا

ارتقای ضریب دانش در مزارع

توسعه چغندرقند علوفه‌ای و کشت پاییزه

مقابله علمی با آفات جنگل‌های زاگرس

بررسی کیفیت و استاندارد سموم کشاورزی