راهکارهای عملیاتی و علمی برای حفظ جنگل‌های ارس استان سمنان؛
کارشناسان مرکز سمنان راهکارهای مقابله با آفت ارس‌واش را ارائه کردند
به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان، استان سمنان دارای حدود ۳۵۲ هزار هکتار اراضی مشجر و جنگلی است که نزدیک به ۱۵۰ هزار هکتار آن را جنگل‌های سوزنی‌برگ ارس تشکیل می‌دهد. این جنگل‌ها عمدتاً در ارتفاعات با تشکیلات آهکی جنوب البرز پراکنده بوده و در شهرستان‌های گرمسار، میامی، مهدیشهر، دامغان و شاهرود بیشترین تراکم را دارند. درخت ارس دیر رشد و حفاظت‌شده است و سالانه تنها یک تا دو سانتیمتر رشد می‌کند. اغلب درختان ارس استان دارای قدمتی بیش از ۲۰۰ سال هستند و قطع آن ممنوع است. تخمین‌ها نشان می‌دهد حدود ۲۰ درصد از درختان ارس استان به آفت «ارس‌واش» آلوده شده‌اند.
آفت ارس‌واش یک گیاه نیمه‌انگل خاص مخروطیان است که حیات درختان ارس را تهدید می‌کند و در صورت شدت آلودگی، درختان را ضعیف و نهایتاً خشک می‌کند. این گیاه فاقد ریشه بوده و پس از مستقر شدن روی درخت میزبان، شیره خام آن را جذب می‌کند.
پیرو گزارش اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان، گروهی از کارشناسان مرکز به همراه دو متخصص از مؤسسه جنگل‌ها و مراتع کشور از مناطق آلوده بازدید کردند. کارشناسان ضمن ارزیابی خسارت‌ها، نمونه‌هایی از گیاه و آفت را برای آزمایشات تکمیلی به مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع منتقل کردند.
کارشناسان مرکز بر لزوم ارائه راهکارهای پایدار و کم‌خطر تأکید کرده و مجموعه‌ای از اقدامات عملیاتی را پیشنهاد دادند. این اقدامات شامل هرس شاخه‌های آلوده قبل از مرحله بذردهی و جمع‌آوری شاخه‌ها برای جلوگیری از انتشار بذر، تقویت درختان آلوده از طریق آبیاری و تغذیه مناسب، استفاده از گونه‌های مقاوم ارس مانند Juniperus communis، ایجاد نهالستان‌های اختصاصی برای تولید پایه‌های مقاوم، و بهره‌گیری از روش‌های فیزیکی نوین مانند پوشش شاخه‌های آلوده با پوشش‌های سیاه ضد نور برای مهار فتوسنتز انگل است. مدیریت تلفیقی آفت با پایش مستمر عرصه‌های آلوده از طریق تصاویر ماهواره‌ای و ایجاد ایستگاه‌های پایش در مناطق بحرانی، آموزش جوامع محلی برای شناسایی و گزارش آلودگی، و اجرای طرح‌های پژوهشی مشترک برای مطالعه متابولیت‌های بازدارنده رشد انگل و شناسایی عوامل بیولوژیک کنترل‌کننده، از دیگر راهکارهای کارشناسان برای مقابله با ارس‌واش است.
کارشناس مرکز تحقیقات سمنان در این خصوص اظهار داشت: هدف ما این است که با اجرای راهکارهای علمی و مشارکت جوامع محلی، روند خشک شدن درختان ارس را کاهش دهیم و پوشش جنگلی استان را حفظ کنیم.
لازم است با پیگیری و اختصاص اعتبارات لازم، طرح‌های تحقیقاتی تدوین‌شده در اولویت اجرا قرار گیرند و نتایج آن‌ها از طریق برنامه‌های آموزشی و ترویجی به بهره‌برداران و دست‌اندرکاران اطلاع‌رسانی شود.
